Geplaatst op

Column: Glimlach

Bewust of onbewust is het je vast wel eens opgevallen. Lachende mensen zien er vriendelijk uit. In ieder geval vriendelijker dan mensen die boos of chagrijnig kijken. Maar al te vaak kom ik mensen tegen op straat, in de tram, in een winkel, of waar dan ook en is mijn eerste indruk dat ze niet aardig zijn. Dan heb ik het idee dat als ik per ongeluk tegen zo iemand aanstoot, ik meteen een woedeaanval over mij heen krijg. Dat ik verrot gescholden zal worden of klappen kan krijgen.

Komt zo’n onvriendelijk kijkend persoon een bekende tegen, dan verschijnt er plotseling een brede glimlach op het gezicht en worden er enthousiast handen geschud. Plotseling lijkt die persoon heel vriendelijk (of toch in ieder geval tegen die bekende) en is het aannemelijk dat hij zijn duim zou hebben opgestoken als ik hem of haar tijdens het voorbijlopen per ongeluk had aangestoten. Wellicht zijn de mensen die ik tegenkom dan toch niet zo onaardig als dat ze lijken?

Op de een of andere manier zijn mensen verveeld of voelen ze zich niet op hun gemak zodra ze alleen zijn. Het gezicht zakt in of ze doen eenvoudigweg geen moeite te verbergen dat ze helemaal niet zo vrolijk zijn als dat ze familie en vrienden willen doen geloven.

Houden ze bij bekenden de schone schijn nog op, zodra ze op straat omringd zijn door vreemden kan het ze blijkbaar ineens niets meer schelen.

Zo’n ingezakt gezicht komt op een buitenstaander – ongetwijfeld onbedoeld – over als onplezierig, onaardig, of zelfs bedreigend. Het schrikt af. Zou ik ook zo’n onvriendelijke uitstraling hebben als ik in mijn eentje over straat loop of in de tram zit? Nieuwsgierig tuur ik in het voorbij lopen naar mijn eigen spiegelbeeld in een etalageruit.

Mensen die er van nature afschrikwekkend uitzien – of dit via kleding en andere attributen krampachtig proberen uit te stralen – zien er plotseling wonderbaarlijk aardig uit, zodra ze welgemeend glimlachen. Zelfs Jaws, de schurk met het metalen kunstgebit uit de James Bond films, ziet eruit als een goede peer tijdens de schaarse momenten dat hij een vriendelijk gezicht opzet. Zelfs zo vriendelijk dat hij zijn ontmoetingen met James mag overleven en een vriendinnetje vindt. Ik durf te wedden dat het publiek woedend was geweest als hij door James Bond was vermoord.

Lachen en vriendelijk kijken lijkt daarmee een wondermiddel. Ik vraag mij af of de wereld vanzelf beter wordt als alle mensen ineens een vriendelijke uitstraling hebben. Misschien is het wat naïef van mij om te denken, maar toch. Alleen maar doen alsof je een vriendelijk en tevreden mens bent is vast niet genoeg.

Er is iets dat wél helpt. Want waar iedereen op kan letten, is de manier waarop hij of zij overkomt op andere mensen. Zadel een ander niet (onbedoeld) op met je eigen ongenoegen of ontevredenheid. Dat is toch wel het minste wat een ieder van ons kan doen om de wereld een stukje prettiger en gezelliger te maken.