Een goed verstaander heeft aan een half woord genoeg. Daarom zou ik verwachten dat iets minder goede verstaanders meerdere halve woorden nodig hebben. Met een hoop halve woorden kun je immers grote hoeveelheden hele woorden en zelfs zinnen maken. Je kunt er desnoods een complete talkshow of een boek mee vullen. Alhoewel? Een aantal mensen lijkt zelfs geen half woord nodig te hebben, die begrijpen al direct waar het om gaat. Althans, dat denken ze.
Loop ik zo rond een uur of twee in de middag met mijn jas aan het kantoorgebouw uit, komt een collega mij lachend tegemoet lopen. ‘Zo, Kees. Je stopt er al vroeg mee vandaag.’ Dat het bedrijf waar wij allebei al een hele tijd werken over meerdere gebouwen verspreid zit, weet hij net zo goed als ik.
Nog erger is het als ik op een stralend zonnige middag met een paraplu datzelfde pand verlaat. Opmerkingen als “het is droog, hoor” zijn dan niet van de lucht. Serieus? ‘s Morgens viel de regen nog met bakken uit de lucht, verwacht iedereen soms dat mijn paraplu tijdens de middagpauze helemaal spontaan terug fladdert naar de kofferbak van mijn auto op het parkeerterrein?
Nog eentje, weer op het werk. Ik sta op het punt om naar huis te gaan, trek mijn jas aan en bedenk mij ineens dat ik nog iemand moet bellen. Met jas en al neem ik weer plaats achter mijn bureau. ‘Heb je het koud?’ hoor ik nog geen halve seconde later achter mij. Op zo’n moment vraag ik mij wanhopig af of hier werkelijk een serieus antwoord op verwacht wordt.
Is het dan als grapje bedoeld? Helaas niet, was dat maar zo, zelfs al zijn het meestal de meest voor de hand liggende of flauwe grappen. Maar nee, ze menen het bloedserieus.
Op zich zijn deze voorvallen niet eens zo heel erg en er valt best goed mee te leven. Vooral de zekerheid dát mensen iets zullen gaan zeggen en het feit dat ik redelijk kan voorspellen wát ze gaan zeggen, maakt het een stuk makkelijker ermee om te gaan. Er zijn echter voorvallen waar ik wel degelijk moeite mee heb.
Dat is in de gevallen waarbij iemand aan de hand van een gebaar dat ik maak of een handeling die ik verricht, direct meent te weten wat ik van plan ben. Er wordt mij niets gevraagd, ik heb niet eens om een reactie gevraagd, die persoon verzint gewoon iets waar ik bij sta. Iemand wil mij dan persé duidelijk maken dat wat ik doe totale onzin is, volledig belachelijk is. En vooral, dat het op zijn of haar manier veel handiger gedaan kan worden.
Snapt zo iemand dan niet dat ik gewoon “ergens” mee bezig ben? Dat wat hij ziet maar een stukje van een groter geheel is? Dat ik dingen doe die voor een buitenstaander misschien onbegrijpelijk lijken, nergens op lijken te slaan, terwijl ik – nota bene de persoon die ermee bezig is – wel degelijk weet wat ik doe en waarom ik dat doe?
Een voorbeeld kan denk ik geen kwaad. Ik ben aan het printen, maar de papierbak van de printer is vrijwel leeg. Dus ik pak een nieuw stapeltje papier en schuif de papierlade van de printer open. Er liggen nog enkele velletjes in, die ik vastpak. ‘Gaat hij tellen of zijn document er nog wel op past!’ klinkt er meteen vlak naast mij. Verbaasd kijk ik mijn collega aan. Ik raak de velletjes nog maar amper aan, hoe kan die man nu al weten wat ik van plan ben? Kan hij soms in mijn hoofd kijken?
Overduidelijk niet, want dan had hij wel iets anders gezegd, of gewoon zijn mond gehouden. Trouwens, een goed verstaander zou meteen door hebben gehad wat ik van plan was. Het is toch algemeen bekend dat je altijd eerst de overgebleven vellen papier uit de printer moet halen, er daarna samen met de nieuwe vellen één homogene stapel van moet maken, het geheel goed los moet maken en daarna pas de complete stapel papier terug in de printer mag plaatsen?
Met de uitleg die er nu aan wordt gegeven lijkt mijn handeling nogal dom: ik tel de velletjes, want als mijn document er nog net op past vul ik de printer niet bij, dan mag een andere collega dat straks lekker gaan doen…
Is het handig om aan zo’n persoon uit te leggen wat ik dan wel van plan ben? Nee, absoluut niet. Sommige mensen interpreteren nu eenmaal graag wat ze denken te zien. Denken te zien, inderdaad. Iets zien en meteen denken te weten waar het over gaat, dat is wat zo iemand denkt te kunnen. Niet net even wat langer kijken en goed observeren, kortom eerst bepalen wat er daadwerkelijk gebeurt. Dat ik iets wat ik zelf veel liever doe.
Dus nee, ik houd gewoon mijn mond. Anders kan ik wel aan de gang blijven met mijzelf verdedigen en rechtvaardigen wat ik doe. Er wordt mij niets gevraagd. Er wordt mij slechts iets medegedeeld. Waarom zou ik dan een toelichting geven? Omdat altijd de waarheid moet worden verteld vond ik vroeger. Nou, vergeet het maar, want daar is zo iemand niet zo in geïnteresseerd. Liever reageren ze meteen om te laten merken dat ze er zelf veel handiger in zijn.
Een goed verstaander heeft maar een half woord nodig, dat is waar. Helaas trekken een aantal mensen liever hun eigen voorbarige conclusies.
