Waar gewerkt wordt, worden fouten gemaakt. Waar gehakt wordt, vallen spaanders. Fouten maken mag, leren moet. En zo kan ik nog wel even doorgaan. Helaas is het zo dat fouten in sommige beroepen nogal hard aankomen. Zelf werk ik in de automatisering (wie niet tegenwoordig) en kan hooguit boze gebruikers, dito collega’s en baas aan mijn bureau krijgen. Niemand zal door mijn toedoen overlijden, of de rest van zijn leven in een rolstoel moeten doorbrengen.
Als je dagelijkse werk bestaat uit het onderhouden van het menselijke lichaam, als je monteur bent van die o zo ingewikkelde machine genaamd “mens”, kunnen fouten verschrikkelijke consequenties hebben. We kennen allemaal de schrikverhalen uit de media.
Maar hoe weet je of er een medische fout is gemaakt? En is die fout ook verwijtbaar? Helaas is het bijna onbegonnen werk om de waarheid boven tafel te krijgen. Ik zou verwachten dat patiënten en (eventueel) hun naaste familieleden inzage kunnen krijgen in het medische dossier. In feite is het hún dossier en niet die van het ziekenhuis, die beheert en onderhoud het alleen maar.
Nou, blijkbaar niet. Mijn verrassing, mijn ontzetting was groot toen ik vandaag in de krant las dat een dossier vernietigd mag worden. Zelfs op het moment dat een patiënt juridische stappen onderneemt en eist het dossier te mogen inzien. Aangenomen dat dit daadwerkelijk in de praktijk gaat gebeuren, kan dit naar mijn mening als een impliciete schuldbekentenis worden gezien en als zodanig door de advocaat van de patiënt worden gebruikt in de rechtszaal. Welke andere reden kan er zijn om een dossier te vernietigen, zeker als het op zo’n cruciaal moment gebeurt?
Wat is hier aan de hand? Ik krijg sterk de indruk dat het legaal wordt gemaakt om sporen uit te wissen. Is dat niet strafbaar? Het lijkt op een film waarin een misdrijf is gepleegd en er alles aan wordt gedaan om de dader te beschermen. Is er soms een geheim genootschap bestaande uit mensen die doen alsof ze geen fouten maken, daar niet voor uit durven komen, of vinden dat ze boven de wet staan?
Laat ik benadrukken dat niet alleen een fout die een chirurg maakt ernstige gevolgen kan hebben. Het volledige traject is uiterst belangrijk. Van voorbereiding via operatie tot en met nazorg. Uit ervaring (naaste familie) weet ik dat er ook, of beter gezegd juist na een operatie ernstige fouten gemaakt worden. Fouten die makkelijk voorkomen hadden kunnen én moeten worden.
Er was ook ander nieuws, dat stond één dag eerder in dezelfde krant. Een brandweerman moet verantwoording afleggen omdat hij iemand dood heeft gereden. Toen de brandweerwagen met sirene en zwaailicht door rood licht reed, bleek één automobilist het aanstormende voertuig niet te hebben gezien.
Op het moment dat de brandweerman achter het stuur dit besefte, was het al te laat. Een fout met grote gevolgen. De auto werd geschept. De automobilist overleed. Een vreselijke gebeurtenis voor alle betrokkenen. Ook voor de brandweerman die de naderende auto niet zag aankomen. Hij was op weg om levens te redden, niet om een leven te beëindigen.
Na meer dan een half jaar arbeidsongeschiktheid is hij voorzichtig begonnen met werken, maar niet achter het stuur. Hij heeft een fout gemaakt, met grote gevolgen. Er is iemand overleden. Hij staat voor de rechter en moet zich verantwoorden. Er is niemand die zijn dossier heeft vernietigd.