Een gevaarlijke gek kan veel schade aanrichten. Aangezien wij een open samenleving hebben en er voor veel mensen voorwerpen te koop zijn waarmee immense schade kan worden aangericht, is het nog een wonder dat ons veel grote rampen bespaard zijn gebleven.
Iedereen die dat wil kan de samenleving ontwrichten, enorme materiele schade aanrichten, en ontelbaar veel slachtoffers maken. We hebben geluk dat niet elke gek meteen wild om zich heen begint te slaan en eerder zichzelf iets aandoet. Laten we ze vooral niet op ideeën brengen en hopen dat iedereen genoeg bij zijn verstand blijft om zijn woede en agressie niet op de samenleving af te reageren.
Elf september 2001 leerde ons al dat een handjevol maniakken dood en verderf kan zaaien. Heel eenvoudig. Kaap een zojuist opgestegen vliegtuig en gebruik het als vliegende bom. Simpel en doeltreffend, vanuit het oogpunt van een terrorist althans. Iemand die slechts één ding wil: zoveel mogelijk slachtoffers maken. Een terrorist is op de evolutionaire ladder slechts één stapje verwijderd van zijn uiteindelijke vorm: de duivel.
In Amsterdam hadden we kort geleden de man die protesteerde tegen breedbeeldtelevisie. Hij nam bezit van de Rembrandtoren en vrijwel niemand kon er meer in of uit. Hoewel veel rampscenario’s reëel waren, liep het met een sisser af. Er viel één dode, te weten de gek zelf.
Het had veel erger gekund. Was zijn kronkel iets groter geweest, dan was de ramp niet te overzien geweest. Want laten we eerlijk zijn, iemand die wat moeite doet kan zo’n beetje alles kopen. Via het grijze of zwarte circuit en via internet. En zo minstens duizend mensen met zich mee de dood in nemen. Iemand die écht kwaad wil en het een beetje slim aanpakt, kan een enorme ramp veroorzaken. We hebben het geluk dat slechts een enkeling er op uit is een zo groot mogelijke hel te maken met zoveel mogelijk slachtoffers.
In Duitsland is kort geleden een nieuwe gek opgestaan. Een jongen van negentien jaar was het zat om zijn moorddadige spelletjes alleen maar op de computer te spelen. Het was tijd om Quake in het echt te beoefenen – en dat was dan ook wat hij deed. Lopend door zijn school, als een koelbloedig en moordzuchtig monster. Etage na etage, lokaal na lokaal. Resultaat: zestien doden.
Met het zwakke, walgelijke excuus dat de maatschappij hem niet wilde, hem had uitgespuugd. Hij was mislukt, op deze jonge leeftijd al. Uiteraard kreeg de samenleving de schuld van zijn benarde situatie. Want als het slecht met je gaat, zoek je de oorzaak vooral niet bij jezelf. Dan schiet je gewoon iedereen dood. Zijn klaagzang heeft vele onschuldige mensen het leven gekost en wie weet wie er door deze daad weer op een idee is gebracht.
Opmerking. Deze column is geschreven in de week vóór de moord op Pim Fortuyn en vóór een boze vader met een revolver een bezoekje aan de school van zijn dochter bracht (waar gelukkig geen slachtoffers zijn gevallen).
