Geplaatst op

Column: Verhaal zonder woorden

Je hebt programma’s waarin iemand thuis wordt geïnterviewd. Een bekende Nederlander vertelt in zijn eigen leefomgeving al gauw meer dan in een studio. AT5, de lokale televisiezender van Amsterdam, heeft ook zo’n programma.

Terwijl de interviewer zijn vragen stelt en de bekende Nederlander over van alles en nog wat ratelt, dwaalt de camera schijnbaar doelloos door de woonkamer, de kamer ernaast, de slaapkamer boven, de badkamer, de berging. De camera lijkt zomaar willekeurig wat voorwerpen in beeld te nemen, maar de kijker weet beter. Het vertelt een eigen verhaal. We horen wat de geïnterviewde ons vertelt, maar zijn huis, zijn spullen, vullen dat schaamteloos aan. Soms zeggen beelden meer dan de woordenwaterval van de hoofdpersoon.

Zo was er een huisbezoek bij een bekende schrijver. Terwijl hij over van alles en nog wat vertelde verloor de camera al snel de aandacht, zwenkte langzaam weg van de schrijver en boog af naar de woonkamer. Speurend doorzocht de lens een tafeltje, een lijvige boekenkast en ontdekte toen een wandmeubel. Op een plank in een onopvallend hoekje lagen wat vodjes papier. Ze flitsten door het beeld. De cameraman had het ook gezien. Een lichte hapering en de papiertjes kwamen opnieuw in beeld. Schokkerig kwamen ze dichterbij, terwijl de cameraman ernaartoe liep. Uiteindelijk hing de camera pal boven de bewuste plek.

Het was een foto. Een man en een vrouw, beide lachend en hand in hand. De man was een bekende. Het was de schrijver, onze gastheer. Ooit was het één foto geweest. Nu waren het er twee. Want de foto was ruw doormidden gescheurd, zodat de twee – in ieder geval op papier – gescheiden waren. Elk stond nu op een eigen foto.

Half verscholen onder de twee stukjes fotopapier lag een doosje. Een wit, langwerpig doosje met een etiket erop. Er stond een esculaap op de sticker, een ingewikkelde en onuitspreekbare naam van een geneesmiddel, en de dosering.

Het was allemaal erg goed te zien, de cameraman nam dan ook ruim de tijd om het in beeld te nemen. Schrijver en interviewer waren in een discussie over de diepere betekenis van het leven verwikkeld. Camera en cameraman waren ze allang uit beeld verloren.

Meteen maar even het grote medicijnenboek erbij gepakt. Toch wel aardig om even op te zoeken tegen welke kwaal of tegen welk kwaaltje dit geneesmiddel bedoeld is. Gelukkig geen dodelijke ziekte. Verre van dat zelfs. Wel een hardnekkige. Geslachtziekte. In het algemeen niet iets wat iemand zomaar rondbazuint.

Zoals dat doosje daar lag, met die gescheurde foto er omheen gedrapeerd, vertelde het een verhaal op zich. Wat was er gebeurd? Wie was de vrouw op de foto? Zijn vrouw? Zijn vriendin? Zijn ex? Was hij vreemd gegaan, ging hij al vele jaren stiekem vreemd of naar de hoeren? Nooit betrapt, tot jeuk en pijn onverwacht toesloegen?

Vrouw over de rooie, nadat op bepaalde plekken op haar lichaam ineens vlekken waren verschenen? ‘Sorry schat, ik wilde het je eerst niet vertellen, maar wil je misschien drie maanden lang samen met mij deze pillen slikken?’

Foto doormidden. Huwelijk stuk. Liefde verbrijzeld. Alles kapot. Slik.

Of was het juist de vrouw die de kluit belazerde, dat kan ook. Hij maar denken dat ze hem al die jaren trouw was, blijkt ze al die tijd een stoere bink in reserve te hebben gehad, die naar nu blijkt zelf ook niet al te strikt was en enge ziektes in het rond sproeide.

De schrijver kwaad, trapt zijn vrouw de straat op, verscheurt de foto, voorheen een dierbare herinnering. Of ligt dat doosje met die foto daar expres. Is het beeldende kunst. Een object dat geen verhaal vertelt, maar vragen oproept. Een beeld dat de kijker op een dwaalspoor brengt. Ik zou de roddelbladen een tijdje kunnen volgen, wellicht kom ik dan meer te weten. Aan de andere kant, zo’n raadsel is ook wel leuk. Een interview vertelt dat wat iemand vrijwillig loslaat. Een ronddwalende camera vertelt een eigen verhaal.