Oosterse invloeden in het Westen, als dat maar goed gaat. Lang geleden waren Elvira en ik op vakantie in de Zwitserse Alpen. Met een treintje reden we naar de Jungfraujoch op 3475 meter hoogte. Daar zaten we dan, met z’n tweetjes in de verblindend witte sneeuw en omgeven door de hoge toppen van de Alpen.
Het was windstil, er was geen geluid te horen. Boven ons een diepblauwe lucht zoals we die nog nooit hadden gezien. Dit alles maakte een enorme indruk op ons!
We deden niets anders dan genieten van het moment. Genieten van het hier en nu. Een foto maken voor later had totaal geen zin wist ik, dat zou slechts een zwakke afspiegeling zijn.
Op weg naar beneden besloot ik dat ik voortaan rustig en ontspannen door het leven wilde gaan. Ook (vooral) tijdens het hectische dagelijkse leven, de waan van de dag. Eenmaal thuis was dat goede voornemen na anderhalve werkdag natuurlijk alweer in duigen.
Toch bleef een flintertje van het gevoel op die hoge bergtop in mijn hoofd achter. Ik moest er iets mee doen en in een boekwinkel vond ik een boek dat mij aansprak: “Ontspanning, concentratie en meditatie”. Het ging mij om het eerste, hoe krijg ik mijn geest rustig. Concentratie, dat zat bij mij wel goed, want ik programmeerde veel en mijn hersenen waren prima in vorm. Meditatie, dat was iets engs, iets voor zwaar gelovigen die vreemde woorden brabbelden en met kraaltjes zaten te friemelen.
Al snel leerde ik dat concentratie iets heel anders was dan ik altijd had gedacht en meditatie bleek helemaal niet iets engs of wereldvreemds te zijn. Een onrustige geest en meditatie bleken juist verrassend goed bij elkaar te passen. Naarmate de jaren voorbij gingen verschenen er plotseling veel en veel meer boeken over dit onderwerp en tegenwoordig staat elke boekenwinkel er vol mee. Het onderwerp is duidelijk in.
Ik breng een bezoek aan een drogisterij in Amsterdam Noord. Een zoetige lucht komt mij tegemoet, nog voordat ik de ingang van de winkel heb bereikt. Er klinkt zacht getokkel uit onzichtbare luidsprekers, een muziekje dat bij iemand op een zolderkamertje lijkt te zijn bedacht én opgenomen.
Ik zie planken vol wierook en allerlei tierelantijntjes, zoals stenen en houten standaardjes, die als broodnodige toebehoren worden aangeprezen. Rijen flesjes met etherische oliën staan te glimmen in het lamplicht, de brandertjes waarin enkele druppeltjes olie opgelost in water verdampt kunnen worden staan ernaast.
Badolie in duizend geuren. Massageolie. Speciale thee. Edelstenen voor bepaalde stemmingen. Kortom, allemaal producten om tot rust te komen. De prijzen mogen er wezen. Ontspannen is niet goedkoop!
Ik denk terug aan het boek dat ik jarengeleden kocht: ontspanning, concentratie en meditatie. Het was niet goedkoop, dat geef ik toe, maar eigenlijk stond daar alles in wat ik moest weten. Nu ik in deze drogist rondloop, lijkt het alsof ik allerlei prijzige spullen nodig heb om mij te kunnen ontspannen, om rust te vinden.
Dat is raar! Het lukte prima daar op die bergtop, zonder eerst naar de drogist te rennen. Erná, toen moesten we wel rennen. Maar dat kwam omdat we vergeten waren factor 16 op onze gezichten te smeren. De zon is op die hoogte erg verraderlijk. Drie dagen lang zagen wij eruit als kreeften en we hebben heel wat yoghurt en komkommer verbruikt voordat we weer normaal over straat konden.
Rust vind je door dingen op een andere manier te doen. Anders dan hoe we in het hectische Nederland gewend zijn. Haast je rustig, is een wijsheid die ik wil noemen. Gedraag je als een steen in een bergbeek, het wilde water stroomt gewoon om je heen. Veel dingen moeten niet. Vaak hoeven ze ook niet. Wees je bewust van jezelf. Een groot filosoof zei ooit: pas als je zelf wakker bent, zie je dat anderen slapen.
In de westerse wereld kunnen wij moeilijk accepteren dat rust niet te koop is. Een lekker luchtje, een rustig muziekje helpt uiteraard prima om in een prettigere stemming te komen. Maar innerlijke rust zit toch echt van binnen en niet in badolie. Wij denken dat alles te koop is, wij zijn de bedenkers van de materialistische spiritualiteit.
