Geplaatst op

Ricoh GR III Macrostand – hiermee maak je écht indrukwekkende macrofoto’s

De Ricoh GR III is echt niet alleen bedoeld voor straatfotografie, ook al wordt dit toestel vaak aangeprezen als specialistisch gereedschap, puur voor de straatfotograaf. Zo kun je er zeer fraaie sterrensporen mee vastleggen. Daar heb ik eerder een video over gemaakt. Landschappen fotograferen en portretfoto’s maken kan er ook prima mee. Net als architectuurfoto’s, reisfoto’s – en ga zo maar door. Het lijkt wel een echte camera! ;-) En ja, zelfs voor macrofoto’s draait de Ricoh GR3 zijn hand dus niet om. Al spreek je misschien eerder over close-up dan over macro, maar een kniesoor die daarop let.

Wil je alles weten over jouw Ricoh GR 3 of Ricoh GR 3x? Zojuist is mijn nieuwste eBook verschenen waarin alle bijzonderheden van deze twee camera’s uitgebreid worden beschreven!

Standaard kun je met de Ricoh GR iii al lekker dichtbij je onderwerp komen. Tot op tien centimeter afstand krijg je iets scherp in beeld en dat is echt heel dichtbij voor een lens. Het is alleen wel een groothoeklens. Dus kleine dingen zijn dan nog steeds klein. Dat los je op door over te schakelen naar de speciale macrostand. Gewoon door op de bovenzijde van de ronde draaiknop aan de achterzijde te drukken. Daar waar je het macro-tekentje ziet – een bloemetje.

Nu kun je ineens scherpstellen vanaf slechts zes centimeter! Dat is bijna de helft dichterbij dan daarnet, want je gaat van 10 naar 6 centimeter. Let wel op dat je nu niet verder weg dan 12 centimeter kunt scherpstellen. Dus als jouw onderwerp zich ook maar een fractie verder weg bevindt, zet je de macrostand snel weer uit zodat je kunt focussen tot aan oneindig.

Omdat de Ricoh GR iii een groothoeklens van 18.3 millimeter heeft – dat is ongeveer 28 millimeter full-frame equivalent – kun je er bijzondere macrofoto’s mee maken. Want dankzij het brede blikveld zie je niet alleen het hoofdonderwerp, maar tegelijkertijd ook veel van de omgeving. Daardoor kun je heerlijk spelen met zowel de voorgrond als de achtergrond om interessante foto’s te maken die net even anders zijn dan reguliere macrofoto’s. Het is soms wel even zoeken naar het beste standpunt om een passende achtergrond te vinden die niet al te veel afleidt. Omdat je zo dichtbij scherpstelt, kun je de omgeving mooi laten vervagen. Niet alleen wat ver weg is, maar ook alles wat zich vlakbij de lens en dus tussen jou en het hoofdonderwerp bevindt.

Zodra je het diafragma (bijna) volledig openzet krijg je zoals altijd de maximale vervaging, maar houd er wel rekening mee dat fijne details wat minder scherp worden zodra je de grootste lensopening van f/2.8 gebruikt. Zelf werk ik in de macrostand liever met f/4 of f/5.6 voor maximale scherpte en detaillering.

Er zijn nog een aantal slimme trucjes die je in de macrostand kunt gebruiken. Zet bijvoorbeeld crop mode op 35 of 50 millimeter. In het menu heet deze optie Bijsnijden en je kunt dit eventueel aan de ADJ-knop toevoegen, zodat je het op elk moment snel kunt activeren. Over crop mode en het toekennen van functies aan knoppen heb ik ook eerder video’s gemaakt. Waarom het beeld bijsnijden? Vooral erg kleine onderwerpen zoals insecten komen in de macrostand nog steeds relatief klein in beeld. Crop mode lost dit op omdat je hiermee veel overtollige omgeving langs de fotoranden wegsnijdt. Net alsof je verder inzoomt dus. Jouw macrofoto wordt zo nóg indrukwekkender, denk alleen al aan de facetogen van insecten. Achteraf bijsnijden in een fotobewerker zoals Lightroom of Photoshop kan natuurlijk ook.

Een andere truc is dat je de kortste scherpstelafstand van zes centimeter gebruikt om een onderwerp zo groot mogelijk op de foto te zetten. Dichterbij de lens betekent namelijk automatisch dat iets groter in beeld komt. Het kiezen van de kortste scherpstelafstand werkt heel simpel. Want zodra je de macrostand aanzet, springt de camera automatisch naar zes centimeter! Door de camera daarna meteen op handmatig te zetten – MF dus, blijft deze kortste scherpstelafstand netjes behouden. Ook deze autofocus-keuze kun je weer aan de ADJ-knop toekennen zodat je er snel bij kunt. Omdat de camera nu permanent op zes centimeter staat afgesteld en je geen autofocus hebt, beweeg je ditmaal zelf de camera lichtjes heen en weer, tot je precies het juiste scherp in beeld hebt.

Optioneel kun je scherpe contouren en details laten accentueren via de optie Scherpe contouren in het menu, zodat je nog duidelijker ziet wat volledig scherp is en wat niet. Je hebt hier twee keuzes. Met Randen accentueren zie je een normaal schermbeeld waarop alles wat scherp is met een wit kleurtje wordt geaccentueerd. Die accenten zijn soms wel lastig te zien, vooral als het beeld erg druk en gedetailleerd is. Kies je Randen extraheren, dan wordt het volledige scherm grijs en blijven alleen de witte accenten over. Je ziet daardoor sneller wat scherp is, maar het is wel lastiger om te zien wat het nu is dat je in beeld hebt.

Druk je de ontspanknop half in, dan verdwijnt tijdelijk het grijze scherm, net als de witte contouren – en dan is het een stuk makkelijker om tussendoor nog even aan de compositie te werken. Wat ook kan is de Disp-knop ingedrukt houden tot je ziet dat het beeld wordt uitvergroot. Deze scherpstelloep werkt trouwens altijd, dus ook zonder dat je macromode of de optie Scherpe contouren inschakelt. Net als de witte accenten en het grijze scherm, wordt de scherpstelloep tijdelijk verborgen zodra je de ontspanknop half indrukt. Je ziet het, de GR kent enorm veel scherpstelhulpjes!

Nog een laatste tip: behalve macrofoto’s kun je ook macrovideo’s maken! Druk gewoon op de knop aan de zijkant van de camera en je neemt unieke macrofilmpjes op. Al is het wel een uitdaging om bewegende onderwerpen zoals insecten en alles wat in de wind beweegt continu scherp in beeld te houden. Toegegeven, de GR blinkt niet uit in videokwaliteit en videomogelijkheden, maar dit is toch wel heel bijzonder.

Heb jij nog handige tips voor macrofoto’s?

Wil je alles weten over jouw Ricoh GR 3 of Ricoh GR 3x? Zojuist is mijn nieuwste eBook verschenen waarin alle bijzonderheden van deze twee camera’s uitgebreid worden beschreven!