Apple heeft de iPhone 14 (en iPhone 14 Max / iPhone 14 Pro / iPhone 14 Pro Max) aangekondigd. Waar je op diverse plekken vast van alles en nog wat over deze toestellen kunt lezen, zoals het nieuwe Dynamic Island dat de Notch vervangt en het Always On Display waardoor een zwart scherm voorgoed tot het verleden behoort, kijk ik hier specifiek naar de nieuwe camera’s en fotomogelijkheden. En dat ziet er zeer veelbelovend uit! Tijd om je gewone / traditionele / ouderwetse camera maar alvast op Marktplaats te zetten?
Vooral camera’s en fotokwaliteit wegen tegenwoordig erg zwaar mee bij de beslissing welke smartphone het voor jou gaat worden. Immers, wil je alleen maar een beetje browsen op het web, lopend of in de auto navigeren met je telefoon en desnoods de hele dag door berichtjes via WhatsApp versturen, dan kan dat ook wel met de meest eenvoudige en goedkope smartphone.
Oké, als gamer wil je liefst een vlotte telefoon. Met een beeldscherm dat razendsnel ververst, een hoge resolutie en kleuren die van het scherm afspatten. Dus dan ben je wel iets meer kwijt. Maar ik ben geen gamer. Ik fotografeer en ik schrijf, dus kijk ik vooral naar de camera’s. Zonder goede fotokwaliteit, valt een smartphone voor mij al meteen af.
iPhone 13 Pro en iPhone 14 Pro
De iPhone 14 serie belooft veel goeds. Momenteel werk ik met veel plezier met mijn iPhone 13 Pro, wat zeker geen ouwetje of achterhaalde technologie is. Daarnaast heb ik ook altijd nog een Android-telefoon, omdat ik als tekstschrijver nu eenmaal artikelen en boeken over beide platformen schrijf en daarnaast als fotografiedocent workshops over smartphone fotografie verzorg. De iPhone 13 Pro maakt echt waar schitterende foto’s, maar de iPhone 14 Pro moet zelfs nóg beter presteren en dat maakt de overweging om dan toch maar over te stappen wel erg verleidelijk. Hoe zit dat?
De iPhone 14 Pro en iPhone 14 Pro Max hebben een volledig nieuw camerasysteem gekregen. Dan moet je denken aan zowel de hardware (lenzen, sensoren, beeldprocessor, enz.) als de software (beeldverwerking, kunstmatige intelligente, enz.). Allereerst zijn de beeldsensors van deze twee telefoonmodellen echt een flink stuk groter geworden (ik dacht iets van 65%). Een grotere beeldsensor levert in principe altijd een hogere beeldkwaliteit op. Daarnaast heeft de hoofdcamera, dat is de standaard groothoekcamera met een vergroting van 1x, voor het eerst 48 megapixels aan boord. En dat is vier keer zoveel als de hoofdcamera van de vorige generatie, de iPhone 13 Pro dus.
Doordat er bij de iPhone 14 Pro (Max) steeds vier pixels gecombineerd worden tot iets wat je gerust ‘superpixels’ zou kunnen noemen, houd je ook nu net als eerder gewoon een 12 megapixels foto over. Dat lijkt misschien een nadeel, maar is het juist niet! Want juist door steeds vier pixels met elkaar te combineren, iets dat ook wel pixel binning wordt genoemd, krijg je als het ware supergrote pixels die extra veel beeldinformatie bevatten. Hierdoor neemt de fotokwaliteit nog verder toe. Op sommige Android-telefoons wordt dit trucje al enkele jaren toegepast, dus het is een beproefde methode. Alleen al de flink grotere beeldsensoren en (bij alleen de hoofdcamera) pixel binning, moet de fotokwaliteit van deze iPhone’s flink ten goede komen.
Slimmer fotograferen
Dat smartphones vooral de laatste paar jaar ineens aanzienlijk betere en mooiere foto’s maken, heeft er vooral mee te maken dat zodra je op de afdrukknop tikt, dat witte rondje op het scherm dus, jouw telefoon op de achtergrond razendsnel een korte fotoreeks maakt en deze losse beeldjes in een oogwenk samenvoegt tot één foto. Door de beste fotodelen uit al die losse plaatjes te combineren, krijg je op een heel makkelijke manier aanzienlijk mooiere foto’s wat betreft helderheid, kleur en detaillering. Iets waar je met een traditionele camera soms best veel moeite voor moet doen, want daar gebeurt dit niet zomaar vanzelf (helaas!).
Dat samenvoegen heet Computational Photography en vraagt wel om een slimme aanpak. Want je wilt niet alleen dat de lucht of een landschap er natuurlijk en herkenbaar uitziet, maar ook dat mensen, dieren en allerlei soorten objecten zoals bomen, huizen en auto’s helder, scherp en gedetailleerd op de foto komen te staan. Ook als ze in beweging zijn en dus niet al die tijd stilstaan. Jouw telefooncamera moet dus heel goed weten wát er wel en niet in beeld is te zien! Vandaar dat hier kunstmatige intelligentie voor wordt gebruikt. Slimme software dus, ook wel AI genoemd (Artificial Intelligence). Apple noemt dat slimme samenvoegen trouwens Deep Fusion.
Photonic Engine
Iets dat Apple nu in de iPhone 14 serie heeft gedaan, is dat de beeldinformatie van al die losse plaatjes die op de achtergrond worden gemaakt (dus niet de definitieve foto die jij ziet), nu al in een veel eerder stadium worden verwerkt en samengevoegd tot de uiteindelijke foto. Zonder al te technisch te worden, wordt de kwaliteit van jouw foto hierdoor opnieuw een stuk hoger. Er is op dat moment namelijk meer originele sensorinformatie beschikbaar (wat betreft kleur, helderheid en detaillering).
Vergelijk het met het bakken van een brood (of een pizza of een taart). De juiste ingrediënten die nodig zijn voor het bakproces voeg je beter toe vóórdat je het uiteindelijke brood bakt, niet pas erna. Apple noemt dit trouwens de Photonic Engine, maar dat mag je meteen weer vergeten.
Of stel je voor dat een professionele fotograaf over jouw schouder meekijkt terwijl je een foto staat te maken, en die heel snel nog even alle knopjes en instellingen optimaal voor je instelt op het moment dat je op de witte afdruktoets tikt. Waardoor het zonder al te veel voorkennis lukt om de best mogelijke foto te maken. Althans, wat betreft helderheid, kleur en detaillering. Dus los van zaken als compositie: hoe breng je een onderwerp zo goed mogelijk in beeld. Dat moet je nog altijd zelf doen.
Dankzij onder andere deze Photonic Engine, moet de hoofdcamera (die met de 1x vergroting) maar liefst twee keer beter presteren bij weinig licht, de ultragroothoek (0.5x vergroting) zelfs drie keer beter en de telelens (die heeft een vergroting van 3x) ook weer twee keer beter zijn bij weinig licht – net als de selfie-camera aan schermzijde trouwens.
Nieuwe 2x zoomstand (vergroting)
Goed. Grotere sensoren dus. Pixel binning op de hoofdcamera. Photonic Engine. Betere prestaties bij weinig licht. Dat zijn al drie elementen waar jouw foto’s mooier van moeten worden. De praktijk moet nog wel bewijzen in hoeverre dit lukt – en ook wat het verschil is met de vorige generatie, dus met de iPhone13-serie.
Is er dan nog meer? Jazeker! Doordat de hoofdcamera nu 48 megapixels heeft (wat uiteindelijk via de groepjes van vier pixels alsnog resulteert in 12 megapixels), heeft Apple nu een extra 2x ‘zoomstand’ toegevoegd aan (alleen!) de iPhone 14 Pro en iPhone 14 Pro Max. Voor de standaard 0.5x en 1x en 3x vergroting vind je duidelijk herkenbare lenzen terug: simpelweg door naar het camera-eiland aan de achterzijde van deze iPhone’s te kijken. Want achter elk ronde (verhoogde) glaasje zit een camerasensor. Voor elke zoomstand is dus een aparte camera aanwezig in de iPhone 14 Pro (Max).
Voor de 2x stand vind je hier helaas geen separate lens voor terug en dat komt omdat daar ditmaal de 1x standaardcamera voor wordt gebruikt. De ruime 48 megapixels maakt het namelijk mogelijk om te doen alsof het meteen ook een 2x-camera is, door alleen het middelste gedeelte van de beeldsensor te gebruiken. Dan blijft er nog 12 megapixel over van de oorspronkelijke 48 megapixels. Het is daarmee best wel te vergelijken met wat ook wel digitale zoom wordt genoemd en is zeker geen echte optische zoom. Wel een variant die een, naar verwachting, hogere kwaliteit oplevert, dan wanneer je hetzelfde trucje doet op een ‘traditionele’ 12-megapixels sensor van bijvoorbeeld de iPhone 13 Pro.
Het is dus een ‘uitsnede’ van de beeldsensor. Omdat bij de nieuwe iPhone 14 Pro (Max) normaalgesproken vier pixels worden samengevoegd tot één superpixel (van 48MP naar 12 MP), moet je dit wel op een of andere manier in de beeldkwaliteit terug gaan zien, lijkt mij. Immers, ditmaal worden alsnog alle ‘losse’ pixels gebruikt, want anders blijft er bij 2x-zoom maar 3 megapixel over in plaats van 12 megapixel. Voor de volledigheid: op de eerdere beeldsensor van 12MP zou 2x digitale zoom betekenen dat je terugvalt naar slechts 3MP. Dat wordt echter softwarematig weer ‘opgeschaald’ naar 12MP. Vandaar dat digitale zoom altijd een zichtbare kwaliteitsverslechtering veroorzaakt.
Zelf ben ik enorm benieuwd hoe de fotokwaliteit van deze 2x-foto’s uitpakt. Vooral omdat ik met gewone / traditionele camera’s voornamelijk objectieven gebruik met een vergroting van (in telefoontermen) 1x, 1.5x en 2x. De 3x vergroting is voor mij in veel situaties vaak net iets te veel. Nogmaals, de vergroting van 2x is en blijft een uitsnede van de sensor, alleen blijft het softwarematige opschalen ditmaal achterwege.
En… actie!
Andere wetenswaardigheden zijn dat je in ProRaw (een speciale fotokwaliteit-stand) wel degelijk de volledige 48 megapixel foto’s tot je beschikking hebt, maar dat is meer iets voor de gevorderde en ervaren telefoonfotografen onder ons. Daarnaast moet dankzij de Photonic Engine ook de portretstand, nachtstand en de werking van HDR (Slimme HDR 4) en de fotografische stijlen verbeterd zijn. Dan is er nog een nieuwe actiestand waarbij het beeld zeer vloeiend blijft tijdens het filmen (bij actie en bewegingen, zoals rennend filmen of opnamen maken vanuit een auto op een onverharde weg). Het moet zelfs lijken alsof je met een Gimbal werkt. Een Gimbal is een stabilisator waarin je een camera of smartphone normaliter plaatst om dit soort supervloeiende beelden vast te leggen – en die zijn groot, zwaar en duur.
Echt flinke verbeteringen
Samenvattend: er blijken dit keer nog behoorlijk wat verbeteringen bij de iPhone 14 serie te zijn aangebracht. Vooral onder het oppervlak en waar je zo op het eerste oog bijna geen erg in hebt. Flink grotere sensoren, slimmer omgaan met de originele beeldinformatie (Photonic Engine), een vier keer hogere resolutie van de hoofdcamera, twee tot drie keer betere resultaten bij weinig licht en (o ja, dat ook nog) een verbeterde ultragroothoeklens met een nu nog beter presterende macrostand. Ja zelfs de selfie-camera aan schermzijde is verbeterd en kan nu bijvoorbeeld automatisch scherpstellen (voorheen was dit niet mogelijk en daardoor kwam slechts een beperkt gebied echt goed scherp op de foto). Autofocus dus, net zoals de drie camera’s aan de achterzijde.
De verbeteringen van de ‘gewone’ iPhone 14 en het nieuwe model de iPhone 14 Max, zijn veel minder dramatisch, maar nog steeds interessant. Ze hebben namelijk de camera’s overgenomen van de iPhone 13 Pro, behalve dan dat er op deze twee iPhone 14-modellen geen 3x-telelens zit. De fotokwaliteit van de 1x- en 0.5x-camera zal daarmee zichtbaar beter zijn, vergeleken met de voorgaande generatie (iPhone 13 en iPhone 13 Mini).
Smartphone of losse camera?
Dan de hamvraag: kan de iPhone 14 een ‘gewone camera’ vervangen? Uiteraard! Ik heb er vele malen eerder over geschreven, zoals hier. Voor gewone consumenten is een smartphone tegenwoordig meer dan genoeg om mooie foto’s te maken. Lukt ook veel beter en makkelijker dan met een traditionele camera, omdat een telefooncamera met je meedenkt. Vooral de hoofdcamera van een smartphone (1x) maakt erg mooie foto’s. De kwaliteit van de ultragroothoeklens (vaak 0.5x of 0.6x) en vooral de telelens (zoals 3x) is altijd iets minder van kwaliteit, is mijn ervaring.
Hoe dit met de iPhone 14 Pro (Max) uitpakt, is zoals eerder gezegd nog even afwachten, maar ik verwacht dat ook nu de standaardlens weer de grote winnaar zal zijn als het jou om de allerhoogste beeldkwaliteit gaat. Of je er ook nog een gewone / traditionele camera naast wilt blijven gebruiken is vooral een persoonlijke keuze. Doe het vooral als je het leuk vindt om met een camera te fotograferen en rond te lopen, of omdat fotograferen je werk is. Feit blijft dat een camera alsmaar minder vaak nodig is en je zelfs als professional in steeds meer situaties prima uit de voeten kunt met (alleen) een smartphone…